Maharashtra assembly election : विधानसभा निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर खोट्या आणि भ्रामक माहितीच्या पसरवणीला नियंत्रित करण्यासाठी पोलिसांची यंत्रणा आता आणखी मजबूत करण्यात आली आहे. महाराष्ट्रातील नागपूर पोलिसांनी सोशल मीडिया अकाऊंट्सवर लक्ष ठेवण्यासाठी एक खास रणनीती तयार केली आहे. राज्यात होणाऱ्या विधानसभा निवडणुकीसाठी कोणत्याही प्रकारच्या चुकीच्या माहितीचा प्रसार होऊ नये यासाठी पोलिसांची कार्यवाही कडक करण्यात आली आहे.
नागपूर पोलिसांनी आता सोशल मीडियावर चिथावणी देणाऱ्या, चुकीच्या माहितीच्या पोस्टसाठी सोशल मीडिया अकाउंट्सची सर्व्हेलन्स सुरू केली आहे. यामध्ये यापूर्वी सोशल मीडियावर आक्षेपार्ह पोस्ट करणारे अकाऊंट्सही समाविष्ट आहेत. यासोबतच काही प्रमुख राजकीय पदाधिकाऱ्यांच्या सोशल मीडिया अकाउंट्सवरही पोलिसांची नजर असणार आहे. याबाबत माहिती देताना नागपूर पोलीस उपायुक्त लोहित मतानी यांनी स्पष्ट केले की, सोशल मीडियावर पसरविल्या जाणाऱ्या अफवांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी आणि खोट्या नरेटिव्ह्सवर आघाडी घेण्यासाठी पोलीस यंत्रणा सज्ज आहे.
विशेष लक्ष देण्यात येणारी माध्यमे
पोलिसांचा मुख्य लक्ष असलेल्या पाच प्रमुख सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म्समध्ये व्हाट्सअॅप, युट्यूब, फेसबुक, इंस्टाग्राम आणि टेलिग्राम यांचा समावेश आहे. या माध्यमांवर पोलिसांनी विशेष कार्यवाही करण्यासाठी आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) तंत्रज्ञानाचा वापर करण्याचा निर्णय घेतला आहे. मात्र, व्हाट्सअॅप आणि टेलिग्रामवर अधिक सखोल लक्ष ठेवण्यासाठी पोलिस विशेष ह्युमन इंटेलिजन्सचा वापर करणार आहेत. पोलिसांचे संकेत आहेत की, व्हाट्सअॅप आणि टेलिग्राम ग्रुप्समध्ये पोलिसांची सक्रिय उपस्थिती असणार आहे.
सायबर पोलीस पथकाची स्थापना
पोलिसांनी सायबर पोलीस पथक तयार करून सोशल मीडियावर प्रसारित होणाऱ्या फेक पोस्ट आणि डीप फेक व्हिडिओंवर कडक नजर ठेवली आहे. सध्या युट्यूब, फेसबुक, व्हाट्सअॅप, इंस्टाग्राम आणि टेलिग्रामवर फेक नरेटिव्ह्स तयार करून वायरल करण्याचा मोठा ट्रेंड दिसून येत आहे. हे ट्रेंड मुख्यतः राजकीय कारणांमुळे वाढत आहेत आणि अशा अफवांमुळे समाजात तणाव निर्माण होऊ शकतो.
नागपूर पोलिसांनी यासाठी प्रत्येक पोलीस स्थानकात सायबर पोलीस पथक तयार केले आहे. या पथकांमध्ये एक अधिकारी, दोन कर्मचारी आणि गुप्त कर्मचारी तैनात केले आहेत. यांचा मुख्य उद्देश म्हणजे सोशल मीडियावर चालणाऱ्या फेक पोस्ट आणि चुकीच्या माहितीला त्वरित थांबवणे. जर काही पोस्ट सामाजिक सलोखा बिघडवणारी किंवा जातीवाचक आक्षेप घेणारी दिसली, तर या पथकाने त्या पोस्ट्स डिलीट करणे आणि त्यावर कायदेशीर कारवाई करणे सुरू केले आहे. पोलीस उपायुक्त लोहित मतानी यांनी सांगितले की, खोटी माहिती पसरविणे आणि अफवा तयार करणे हा माहिती आणि तंत्रज्ञान कायद्याअंतर्गत गुन्हा आहे आणि अशा कार्यवाहीला शिक्षा होऊ शकते. त्यामुळे नागपूर पोलिसांनी या संदर्भात कायदेशीर कारवाई सुरू केली आहे.
नागपूर पोलिसांचा हा पाऊल विधानसभा निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर महत्त्वपूर्ण ठरू शकतो. सोशल मीडियावर फेक नरेटिव्हस, अफवा आणि चुकीच्या माहितीचा प्रसार ही निवडणुकांच्या प्रचारात एक मोठी समस्या होऊ शकते. अशा वातावरणात पोलिसांची सजग आणि तत्काळ प्रतिक्रिया निवडणूक प्रक्रियेला पारदर्शक ठेवण्यासाठी अत्यंत आवश्यक आहे. विधानसभा निवडणुकीच्या प्रक्रियेतील खोटी माहिती आणि अफवांचे प्रमाण कमी करण्यासाठी पोलिसांची यंत्रणा तसेच नागरिकांचे सहकार्य अत्यंत महत्त्वाचे आहे. यासाठी पोलिसांनी केलेल्या विशेष तयारीमुळे निवडणुकीच्या वातावरणात तणाव न निर्माण होण्यास मदत होईल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.
