Government Scheme For Women : केंद्र सरकारने महिलांसाठी अनेक महत्त्वाच्या योजना सुरू केल्या आहेत, ज्यामुळे महिलांना व्यवसाय उभारण्याची संधी मिळते. या योजनांचा मुख्य उद्देश महिलांना आर्थिक दृष्टिकोनातून स्वावलंबी बनवणे आहे, ज्यामुळे त्यांचे सामाजिक आणि आर्थिक स्तर उंचवता येईल. महिलांना व्यवसाय करण्यासाठी आवश्यक असलेली आर्थिक मदत सरकार पुरवते, तसेच त्यांना विविध प्रशिक्षणांची सुविधा देखील उपलब्ध करून दिली जाते. चला तर मग, जाणून घेऊया केंद्र सरकारच्या दोन महत्त्वाच्या योजनांबद्दल ज्या महिलांना व्यवसायासाठी कर्ज पुरवठा करतात.
1. उद्योगिनी कर्ज योजना (Udyogini Scheme)
केंद्र सरकारने महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी एक महत्त्वाची योजना राबविली आहे, जी म्हणजे उद्योगिनी कर्ज योजना. या योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांना स्वावलंबी बनवणे आणि त्यांना व्यवसाय उभारण्यास मदत करणे आहे. उद्योगिनी योजना कर्नाटकमध्ये सुरू झाली होती, पण आता ती देशभर राबवली जात आहे. या योजनेचा लाभ महिलांना व्यवसाय कर्ज मिळवण्यासाठी आणि व्यावसायिक प्रशिक्षण घेण्यासाठी मिळतो.
उद्योगिनी कर्ज योजनेची वैशिष्ट्ये:
- महिला उद्योजकांना सरकारी आणि खाजगी बँकांकडून कर्ज मिळवता येते.
- महिलांना आवश्यकतेनुसार व्यावसायिक प्रशिक्षण देखील दिले जाते.
- ही योजना 18 ते 55 वयोगटातील महिलांसाठी उपलब्ध आहे.
- महिलांना कर्ज मिळवण्यासाठी त्यांनी आपला उद्योग नोंदणी केल्याची शर्त आहे.
- विशेष म्हणजे विधवा, अपंग महिला आणि एससी/एसटी महिलांसाठी व्याजमुक्त कर्जाची सुविधा देखील आहे.
कर्ज पात्रता:
- अर्ज करणाऱ्या महिलांचा कौटुंबिक उत्पन्न एक लाख 50 हजार रुपये पेक्षा जास्त नसावा.
- विधवा आणि अपंग महिलांसाठी उत्पन्नाची अट नाही.
- कर्जासाठी फक्त महिला अर्जदार पात्र ठरतात.
2. लखपती दीदी कर्ज योजना (Lakpati Didi Loan Scheme)
केंद्र सरकारने लखपती दीदी कर्ज योजना सुरु केली आहे, जी महिलांसाठी एक मोठी संधी आहे. या योजनेचे मुख्य आकर्षण म्हणजे महिलांना व्याजमुक्त कर्ज देणे, ज्यामुळे त्यांना व्यवसाय सुरु करण्यासाठी मदत मिळते. या योजनेला 15 ऑगस्ट 2023 रोजी सुरुवात झाली होती आणि त्याच वर्षी अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी योजनेच्या अंतर्गत लक्ष 2 कोटींपासून वाढवून 3 कोटी महिलांपर्यंत करण्याची घोषणा केली होती.
लखपती दीदी कर्ज योजनेची वैशिष्ट्ये:
- महिलांना एक लाख ते पाच लाख रुपयांपर्यंत कर्ज मिळते.
- कर्ज व्याजमुक्त असते.
- महिलांना स्वयंसहायता बचत गटामध्ये सक्रियपणे सहभागी होण्याची आवश्यकता आहे.
- 18 ते 50 वयोगटातील सर्व महिलांना या योजनेसाठी पात्रता आहे.
- या योजनेमुळे महिलांना कौशल्य प्रशिक्षण मिळवून स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्याची संधी मिळते.
कर्ज पात्रता:
- महिलांनी बचत गटामध्ये सक्रियपणे भाग घेतला पाहिजे.
- या योजनेसाठी वय 18 ते 50 वर्षे असावे.
महिलांसाठी व्यवसायाची संधी
केंद्र सरकारच्या या दोन योजनांमुळे महिलांना व्यवसाय सुरू करण्याची मोठी संधी मिळते. उद्योगिनी योजना आणि लखपती दीदी कर्ज योजना दोन्ही योजनेत महिलांना व्यवसाय उभारणीसाठी आवश्यक असलेले कर्ज, प्रशिक्षण आणि मार्गदर्शन दिले जाते. या योजनांचा वापर करून महिलांना स्वयंपूर्ण होण्यासाठी मदत मिळते, तसेच त्यांना रोजगाराच्या अनेक संधी देखील मिळतात.
त्यामुळे महिलांनी या योजनांचा फायदा घेऊन आपल्या व्यवसायाची गाडी चालवायला सुरुवात केली पाहिजे. या योजनांमुळे महिलांना स्वावलंबन आणि आर्थिक स्थैर्य मिळवता येईल, ज्यामुळे त्यांचे जीवनमान उंचावले जाईल.
